دونات یکی از محبوب‌ترین دسرها یا شیرینی‌های خوشمزه در دنیاست که صدها سال قدمت دارد. درباره خاستگاه دونات نظرات مختلفی وجود دارد و چند نقطه از دنیا به عنوان محل تولد آن شناخته شده است. بعضی‌ها معتقدند در اواخر قرن هجدهم یا اوایل قرن نوزدهم شیرینی شبیه به دونات با نام اولی‌کوکس در هلند درست می‌شده که در چربی گوشت خوک پخته می‌شده است. ایرادی که در پخت این دونات‌ها وجود داشت این بود که قسمت‌های بیرونی آن بهتر از داخل آن پخته می‌شود و داخل آن نپخته باقی می‌ماند. به همین جهت داخل آن موادی مانند میوه‌ها یا آجیل می‌گذاشتند که احتیاجی به پخته شدن نداشت. وقتی که مهاجران اروپایی وارد آمریکا شدند، در محل زندگی جدید خود شروع به پختن این شیرینی کردند و در نهایت این شیرینی در اثر فرهنگ‌های متنوع و مختلف، تبدیل به دونات امروزی شد. همان‌طور که گفتیم ابتدا وسط این شیرینی‌ها را با میوه یا سایر خوراکی‌ها پر می‌کردند اما بعدها ملوان آمریکایی در سال 1847 به نام هانسن گریگوری، راه حل بهتری ارائه داد. به پشنهاد او وسط شیرینی را سوراخ کردند تا وسط آن هم پخته شود.

انواع دونات

انواع دونات بر اساس شکل ظاهری و مواد داخل یا روی آن طبقه‌بندی می‌شود. در اینجا ابتدا انواع دونات‌های معروف در دنیا بر اساس شکل و بعد انواع آن را باتوجه به مزه و مواد روی آن نام برده و طرز تهیه آن را توضیح می‌دهیم.

دونات پیچی

این نوع از دونات درواقع گندم یا آرد برنجی بافته شده است که کاملا در روغن سرخ می‌شود. دونات پیچی در کره و فیلیپین یک میان‌وعده محبوب برای کودکان بعد از مدرسه است که با شکر و پودر دارچین طعم‌دار می‌شود. دونات‌های مشابه به این نوع در بعضی دیگر از کشورها مانند چین و تایوان هم وجود دارد.

دونات خاگینه یا فریتر

این نوع از دونات که بیش‌تر با سیب درست می‌شود، قسمت بیرونی آن ترد و قسمت داخل آن نرم است و معمولا با دارچین و سیب تهیه می‌شود و خمیر آن حالت لعاب‌دار است.

دونات گرد

این دونات به شکل دایره‌ای است که وسط آن سوراخ ندارد و مثل دونات‌های اولیه پر است. وسط این دونات معمولا با شکلات یا وانیل پر می‌شود و روی آن شکر یا پودرهای دیگر به دلخواه ریخته می‌شود.

انواع دونات بر پایه طعم و مواد روی آن

همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم دونات علاوه بر شکل ظاهری بر اساس طعم و موادی که رو و داخل آن وجود دارد، انواع مختلفی دارد. از انواع دونات می‌توان به دونات شکلاتی، وانیلی، توت‌فرنگی، کارامل، کدو حلوایی و شکری اشاره کرد که در ادامه درباره طرز تهیه دونات خانگی به صورت کلی صحبت خواهیم کرد و بعد با معرفی چند نوع معروف آن، موارد اضافی هر مورد را توضیح می‌دهیم.

طرز تهیه دونات خانگی خوشمزه

برای تهیه یک دونات خوشمزه خانگی ابتدا مواد مورد نیاز آن را آماده کرده و سپس مطابق این دستورالعمل پیش بروید.

مواد لازم:

• یک لیوان شیر ولرم
• یک قاشق غذاخوری پودر خمیرمایه فوری
• یک قاشق غذاخوری شکر
• دو عدد تخم‌مرغ
• نصف قاشق چای‌خوری نمک
• سه قاشق غذاخوری دیگر شکر
• نصف قاشق چای‌خوری نمک
• دو قاشق غذاخوری شکر
• دو عدد کره یکی 50 گرمی و دیگری 20 گرمی
• چهار لیوان آرد
• روغن

ابتدا یک لیوان شیر را در قابلمه روی شعله بگذارید و وقتی ولرم شد بردارید. شیر باید به اندازه‌ای گرم شود که وقتی به آن دست بزنید گرمای آن را حس کنید اما دست شما نسوزد. سپس یک قاشق غذاخوری پودر خمیرمایه فوری و یک قاشق غذاخوری شکر به شیر اضافه کنید و هم بزنید و در قابلمه را بگذارید. در یک کاسه دو عدد تخم‌مرغ بشکنید و هم بزنید تا زمانی که یکدست شود. نصف قاشق چای‌خوری نمک و سه قاشق غذاخوری شکر به تخم‌مرغ‌ها اضافه کنید. 70 گرم کره را به تخم‌مرغ اضافه کنید و با همزن دستی خوب هم بزنید. بعد از 10 دقیقه شیری که در قابلمه گذاشته بودید به عمل آمده و آن را به مخلوط تخم‌مرغ اضافه کنید. اکنون چهار لیوان آرد را به مواد با الک کردن اضافه کنید. یعنی روی کاسه‌ مواد، صافی را قرار دهید و آرد را روی آن الک کنید تا روی مواد ریخته شود. سه لیوان اول را پشت سر هم الک کنید و بعد مواد را با قاشق هم بزنید. بعد از هم زدن لیوان چهارم را آرام و ذره ذره بریزید و با هربار ریختن، مخلوط را ورز دهید تا خمیر به صورتی باشد که به دست نچسبد. بعد از حدود 10 دقیقه ورز دادن آن را در کاسه قرار دهید و روی خمیر را با کیسه بپوشانید و روی آن را با پارچه یا هوله بیندازید و برای یک ساعت در جای گرم بگذارید. بعد از یک ساعت آن را برداشته و دوباره ورز دهید تا هوای داخل آن خارج شود. پشت یک سینی را چرب کرده و تکه‌ای از خمیر جدا کرده و روی آن پهن کنید و وقتی به صورت دایره شد آن را به آرامی بلند کرده و در سینی دیگری که کف آن را چرب کرده‌اید بگذارید. با یک قالب گرد کوچک وسط آن را بردارید تا به شکل حلقه شود. روی دونات‌ها را دوباره پارچه بگذارید و بعد از نیم ساعت بردارید تا پف کند. بعد از آن دونات‌ها را داخل روغن بیندازید تا سرخ شود.

دونات شکلاتی

دونات شکلاتی یکی از محبوب‌ترین دونات‌ها در دنیاست که معمولا روی آن با شکلات پوشیده شده است. برای تهیه دونات شکلاتی مطابق با آنچه گفتیم پیش بروید و برای شکلات روی آن مواد زیر را تهیه کنید.

مواد لازم:

• شکلات کاکائویی (نوتلا) نصف فنجان
• شکلات شیری یا خامه
• پودر گردو

اگر شکلات تخته‌ای دارید آن را گرم کنید تا شل شود و همین کار را با شکلات شیری هم کرده و با هم مخلوط کنید. اما اگر شکلات صبحانه و خامه دارید، این دو را با هم میکس کنید و یک طرف دونات را در این مخلوط بزنید تا آغشته به شکلات شود. در آخر گردوی ریز شده هم روی آن بریزید یا از خاک قند استفاده کنید. اگر دوست دارید دونات ظاهر قشنگ‌تری داشته باشد از نقل‌های ریز رنگی هم می‌توانید استفاده کنید.

دونات وانیلی

اگر از طرفداران شکلات و کاکائو نیستید، حتما دونات وانیلی را امتحان کنید. برای درست کردن دونات وانیلی، مواد زیر را تهیه کرده و روی دونات بریزید.

مواد لازم:

• 100 گرم پنیر خامه‌ای
• یک چهارم فنجان پودر قند
• نصف فنجان شیر
• عصاره وانیل یک قاشق چایخوری

در یک کاسه مواد بالا را با هم مخلوط کرده و حسابی هم بزنید تا یکدست شود و حالت خمیر به خود بگیرد. دونات را روی خمیر بزنید تا به آن آغشته شود.

دونات توت فرنگی

خمیر روی دونات توت‌فرنگی هم مشابه به دونات وانیلی است با این تفاوت که باید در آن مربا هم اضافه کرده و روی دونات بزنید. وقتی دونات را آغشته به خمیر توت‌فرنگی کردید، توت‌فرنگی های برش داده شده را هم روی آن بگذارید

دونات کدو حلوایی

تصور بیشتر ما درباه دونات نوع شکلاتی و توت فرنگیش هست که البته شکی در خوشمزگی و محبوبیتش نیست. اما گاهی به خرج دادن تنوع برای امتحان یه مزه جدید، میتواند به همراه دارنده ی یک لایف استایل سالم تر باشد. چراکه از خواص کدو حلوایی می‌توان به کالری کم و تقویت کنندگی مغز اشاره کرد.

مواد لازم:

• دو پیمانه آرد سفید
• نصف پیمانه شیر ولرم
• یک و نیم قاشق چایخوری بکینگ پودر
• نصف پیمانه شکر
• یک عدد تخم مرغ
• یک چهار قاشق چایخوری وانیل
• یک سوم پیمانه روغن مایع
• دو قاشق چایخوری دارچین
• نصف قاشق چایخوری
• نصف پیمانه شکر و دارچین برای تزئنن
• چودر دارچین یک قاشق غذاخوری

برای تهیه پوره کدو حلوایی دو قاشق شکر و یک لیوان آب را روی قطعه های کدو بریزید و بگذارید تا به جوش آید و سپس زمان دهید تا پخته شود. سپس تخم مرغ، پوره آماده شده، شیر و شکر، وانیل و روغن را مخلوط کنید. در نهایت آرد، بیکینگ پودر، دارچین و نمک الک شده را در سه مرحله به ترکیب ابتدایی اضافه کنید و مخلوط کنید تا یکدست شود. قالب را با اندکی روغن چرب کنید و ترکیب را داخل قالب ها بریزید و به مدت 10 دقیقه در فر دمای 180 درجه سانتی گراد قرار دهید. در نهایت برای تزئین دوناتتان میتوانید از مخلوط شکر و دارچین استفاده کنید.

تفاوت پیراشکی و دونات

پیراشکی نوعی شیرینی است که برای اولین بار در سال 1328 وارد ایران شد و توسط شخصی ارمنی و شریکش در مغازه‌ای به نام خسروی در سی تیر تهران تولید شد. بعدها با انتقال فروشگاهشان به خیابان جمهوری، پیراشکی هم به عنوان یکی از محصولات مغازه محبوبیت یافت. به این ترتیب پیراشکی در ایران قدمت بیش‌تر از دونات دارد. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که تفاوت دونات با پیراشکی چیست؟ اولین تفاوت آن‌ها در کارکردشان است، یعنی پیراشکی همیشه خمیر شیرین ندارد و بعضی اوقات با خمیر غذایی تهیه می‌‌شود و داخل آن با مواد غذایی مثل سوسیس یا کالباس پر می‌شود، درحالی که دونات نوعی دسر است که خمیر

آن همیشه شیرین است. به لحاظ ظاهری هم این دو کمی با هم تفاوت دارند، به این صورت که خمیر دونات نرم‌تر است و البته ارتفاع بیش‌تری هم دارد. تفاوت دیگر این دو در نحوه پخت آن‌هاست. خمیر پیراشکی را می‌توان در فر آماده کرد اما دونات باید سرخ شود.